Speltheorie en sport

Spreker(s): dr. Kris De Jaegher, associate professor Utrecht University School of Economics
Workshopronde: 1
Max. aantal deelnemers: 25

Het ultimatumspel: speltheoretische voorspellingen, experimentele observaties, en
gedragseconomische verklaringen.
Als startpunt van deze workshop behandelen we vanuit speltheoretisch standpunt het
ultimatumspel, dat kan gezien worden als een gestileerd onderhandelingsmodel. In dit
sequentiële spel kunnen we het evenwicht vinden door terugwerkende inductie. Omdat de
dreiging van de ontvanger om het voorstel van de biedende partij te weigeren
ongeloofwaardig is, en omdat de ontvanger niet aan zelfbinding kan doen, aanvaardt de
ontvanger elk aanbod. Daarop anticiperend biedt de aanbieder in het enige evenwicht het
laagst mogelijke bedrag aan, wat de ontvanger aanvaardt.
Hoewel het ultimatumspel een goede introductie biedt tot de analyse van sequentiële
spellen, is dit spel ontworpen om aan de hand van economische laboratoriumexperimenten
aan te tonen dat de speltheoretische voorspellingen niet kloppen. In de gedragseconomie
zijn uiteenlopende verklaringen geboden om deze afwijkende observaties te verklaren,
waaronder beperkte rationaliteit, altruïsme en rancune, aversie voor ongelijkheid, warme
gloed, emoties van jaloezie en verontwaardiging, wederkerige preferenties, en context-
specifieke preferenties.
Als voorbeeld van context-specifieke preferenties gaan we dieper in op experimenten die het gedrag van topsporters in het ultimatumspel vergelijken met het gedrag van een
controlegroep van niet-sporters. Ten slotte gaan we in op varianten van het ultimatumspel
(zoals het dictatorspel, het vertrouwensspel), die ontworpen werden om tussen de
gedragseconomische verklaringen te selecteren.